Plemniki po połączeniu z komórką jajową ulegają odmłodzeniu - odkryli naukowcy ze Szwecji. Jak napisali na łamach pisma "FASEB Journal", odkrycie to może pomóc w rozwoju terapii wykorzystującej komórki macierzyste do naprawy uszkodzonych tkanek i narządów.
Najnowsze odkrycie szwedzkich naukowców z Uniwersytetu w Goeteborgu dostarcza możliwego wyjaśnienia tej zagadki. Badacze wykazali bowiem, że plemnik zapładniający jajo otrzymuje od niego prezent w postaci "terapii odmładzającej".
Wraz z każdym podziałem komórki dochodzi do skrócenia jej materiału genetycznego - w rezultacie systematycznie skracają się zakończenia chromosomów, tzw. telomery. Nie zawierają one istotnych dla przeżycia komórki informacji i stanowią zabezpieczenie przed utratą cennych genów.
Gdy telomery stają się za krótkie, komórka przestaje się dzielić i ginie. Dlatego struktury te określa się mianem "molekularnego zegara", który odmierza wiek komórek.
Badacze szwedzcy prowadzili badania na komórkach rorodczych ropuchy afrykańskiej z rodzaju Xenopus. Są to jedne z modelowych organizmów wykorzystywanych w badaniach procesu zapłodnienia oraz rozwoju osobniczego zwierząt - od zygoty powstałej przez połączenie plemnika i komórki jajowej, przez zarodek, aż do osobnika dorosłego.
Okazało się, że pod wpływem połączenia z komórką jajową telomery plemnika ulegają wydłużeniu. Można więc powiedzieć, że męska komórka rozrodcza zostaje odmłodzona.
Zdaniem prowadzącego badania prof. Tomasa Simonssona, odkrycie jego zespołu jest ważne z punktu widzenia przyszłej terapii wykorzystującej komórki macierzyste.
Terapia ta przewiduje produkowanie tkanek i organów do przeszczepu, które byłyby zgodne pod względem genetycznym z komórkami pacjenta-biorcy.
Aby to osiągnąć do niezapłodnionej komórki jajowej pozbawionej własnego jądra komórkowego przenosi się materiał genetyczny z dojrzałej komórki ciała chorego. Jeśli taką komórkę jajową pobudzi się do podziałów można z niej uzyskać linię komórek macierzystych, które - przy pomocy różnych czynników wzrostu - można następnie przekształcić w komórkę konkretnej tkanki, zgodnie z potrzebami pacjenta.
Jak przypomina Simonsson, stabilność genetyczna uzyskanych w ten sposób komórek stała jednak pod dużym znakiem zapytania. Naukowcy obawiali się, że czas ich życia będzie zależał od wieku komórki, z której pobrano materiał genetyczny. Najnowsze wyniki sugerują jednak, że - podobnie do plemników - mogą one ulegać odmłodzeniu. (PAP)
poleca:
